Τα 20 σημαντικότερα στρατιωτικά κινήματα και πραξικοπήματα της ελληνικής ιστορίας

Μετά το πρόσφατο αποτυχημένο πραξικόπημα στην Τουρκία, δεν ήταν λίγοι εκείνοι που έσπευσαν να πουν πως η τάση του στρατού να παρεμβαίνει με τα… τανκς στην πολιτική ζωή, είναι στο DNA της γειτονικής χώρας.

Αυτό δεν είναι ψέμα δεδομένου πως η Τουρκία έχει ταλαιπωρηθεί αρκετά τις τελευταίες δεκαετίες από την παρεμβατικότητα των στρατιωτικών της στα πολιτικά πράγματα της χώρας. Αυτό που «αποκρύπτεται», ωστόσο, είναι πως η κατάσταση στη χώρας μας δεν ήταν καλύτερη, χωρίς να χρειάζεται όμως να μπούμε στη διαδικασία σύγκρισης. Και στην Ελλάδα ο στρατός, μέχρι και πριν μερικές δεκαετίες, δεν το είχε σε τίποτα κάθε τρεις και λίγο να παίρνει τα όπλα και να βγαίνει στους δρόμους.

Δεκάδες στρατιωτικά κινήματα/πραξικοπήματα έχουν καταγραφεί στη νεότερη ιστορία της χώρας. Κάποια από αυτά κράτησαν μόλις μερικές ώρες, όπως το πρόσφατο στην Τουρκία, κάποια ήταν τόσο ήσσονος σημασίας που πλέον έχουν «ξεχαστεί» τελείως.

Μόνο τον 20ο αιώνα τα πραξικοπήματα/στρατιωτικά κινήματα (πετυχημένα ή όχι) ήταν 16! Επιπλέον τέσσερα είναι όσα καταγράφηκαν από την επανάσταση του 1821 μέχρι και το τέλος του 19ου αιώνα! Σε αυτά τα συνολικά 20 θα πρέπει να προστεθούν και… κάμποσα ακόμα τα οποία, ωστόσο, αν και οργανώθηκαν δεν πρόλαβαν να εκτελεστούν ή κατεστάλησαν εν τη γενέσει τους και άρα δεν κρίνεται σκόπιμο να αναφερθούν.

Το κίνημα του 1831

Ιωάννης Καποδίστριας

Δέκα μόλις χρόνια μετά την έναρξη της επανάστασης καταγράφεται το πρώτο στρατιωτικό κίνημα. Η ανταρσία του Ναυτικού έγινε κατά του Καποδίστρια, με επικεφαλής τους Κουντουριώτη και Μιαούλη. Ο Καποδίστριας στέλνει τον Κανάρη να την καταστείλει. Ο Μιαούλης, ωστόσο, καταλαμβάνει τον στόλο, αιχμαλωτίζει τον Κανάρη και λίγο καιρό αργότερα πυρπολεί τις φρεγάτες «Ελλάς» και «Ύδρα».

Το δεύτερο μέρος του κινήματος του 1831

Τον Σεπτέμβριο του 1831, όταν δολοφονήθηκε ο Καποδίστριας, η Σύρος βρισκόταν ακόμα σε εξεγερμένη κατάσταση. Ο Αυγουστίνος Καποδίστριας, αδελφός του Ιωάννη, έστειλε στόλο στο νησί αλλά η υδραϊκή φρουρά αντιστάθηκε και απέκρουσε τον κυβερνητικό στόλο. Στη συνέχεια ένοπλα σώματα επαναστατών απειλούν να εισβάλουν στο Ναύπλιο και να καθαιρέσουν τον νέο Κυβερνήτη ο οποίος τελικά παραιτείται, ενώ η γερουσία δραπετεύει στο Άστρος.

Η Επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου

Ο συνταγματάρχης Καλλέργης έφιππος μπροστά από τα ανάκτορα

Ο συνταγματάρχης Δημήτριος Καλλέργης μυείται στο κίνημα που ετοιμάζουν πολιτικοί με στόχο την επιβολή Συντάγματος. Το ξημέρωμα εκείνης της ιστορικής ημέρας ο Καλλέργης κατευθύνθηκε στο παλάτι ηγούμενους 2.000 στρατιωτών. Επιπλέον είχε στείλει στρατιωτικά αποσπάσματα να καταλάβουν το νομισματοκοπείο, την Εθνική Τράπεζα, το Δημόσιο Ταμείο και διάφορα υπουργεία. Την επόμενη ημέρα το αίτημα ικανοποιήθηκε και ο Καλλέργης παρασημοφορήθηκε ως ο αρχηγός του «επαναστατικού κινήματος».

Η έξωση του Όθωνα το 1862

Ήδη από το 1859 το αντιμοναρχικό αίσθημα ήταν έντονο και διάχυτο σε πολιτικούς και στρατιωτικούς σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Οι ξεσηκωμοί ήταν διαδοχικοί. Τελικά και μέσα από μια αλληλουχία δραματικών γεγονότων στις 10 Οκτωβρίου 1862 ξέσπασαν ταραχές και το παλάτι καταλήφθηκε από στρατιωτικούς. Την επόμενη ημέρα η πρωτεύουσα βρισκόταν υπό τον έλεγχο της στρατιωτικής κυβέρνησης του Δημήτριου Βούλγαρη. Στις 12 Οκτωβρίου ο Όθωνας φεύγει οριστικά για την Βενετία, ενώ στην Ελλάδα ξεκίνησε η διαδικασία αντικατάστασης (ουσιαστικά πρόκειται για ένα διπλωματικό θρίλερ ανάμεσα στις «προστάτιδες» δυνάμεις) που οδήγησε στον ερχομό, το 1864, του Γεωργίου Α', του Οίκου των Γκλύξμπουργκ.

Το κίνημα στο Γουδί

Μεγάλη λαϊκή συγκέντρωση έξω από τα ανάκτορα

Για 45 ολόκληρα χρόνια ο στρατός δεν είχε την παραμικρή ανάμιξη στα πολιτικά πράγματα της χώρας. Αυτό άλλαξε, ωστόσο, τον Αύγουστο του 1909 εγκαινιάζοντας μια περίοδο όπου θα παρεμβαίνει διαρκώς. Ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος, μια μυστική οργάνωση εκ των ιδρυτών της οποίας ήταν ο ταγματάρχης Γεώργιος Σ. Καραϊσκάκης, εγγονός του στρατηγού της Επανάστασης, (συμμετείχαν επίσης Πλαστήρας, Πάγκαλος, Κονδύλης κ.α.) αντιδρά στη δημιουργία της κυβέρνησης από τον Δημήτριο Ράλλη ο οποίος εξαπολύει «πογκρόμ» συλλήψεων κατά των μελών του Συνδέσμου. Το κίνημα γίνεται ανήμερα της Παναγίας, η κυβέρνηση Ράλλη πέφτει και ανοίγει ο δρόμος για την έλευση του Ε. Βενιζέλου.

Διαβάστε όλο το άρθρο εδώ:newsbeast.gr

Share on Google Plus

About grizos gatos

This is a short description in the author block about the author. You edit it by entering text in the "Biographical Info" field in the user admin panel.