Η ιδέα για το στολισμό ενός δέντρου κατά τα Χριστούγεννα
δεν είναι ξενόφερτη, όπως θεωρούν πολλοί. Στην αρχαία Ελλάδα παρόμοιο
έθιμο υπήρχε, μόνο που το φυτό δεν ήταν έλατο, αλλά η Ειρεσιώνη.
Η Ειρεσιώνη (είρος = έριον, μαλλίον) ήταν κλάδος αγριελιάς
(κότινος) στολισμένος με γιρλάντες από μαλλί λευκό και κόκκινο και τους
πρώτους φθινοπωρινούς καρπούς (σύκα, καρύδια, αμύγδαλα, κάστανα,
δημητριακά, κ.λπ., εκτός του μήλου και του αχλαδιού).
Αποτελούσε έκφραση ευχαριστίας για τη γονιμότητα του λήξαντος έτους
και παράκληση συνεχίσεως της γονιμότητας και ευφορίας κατά το επόμενο
και ήταν αφιερωμένη στην Αθηνά, τον Απόλλωνα και τις Ώρες (Ευνομία,
Δίκη, Ειρήνη).
Το διάστημα 22 Σεπτεμβρίου-20 Οκτωβρίου, παιδιά των οποίων και οι
δύο γονείς ζούσαν, περιέφεραν την Ειρεσιώνη στους δρόμους της πόλης των
Αθηνών τραγουδώντας κάλαντα από σπίτι σε σπίτι, παίρνοντας το φιλοδώρημά
τους από τον νοικοκύρη ή τη νοικοκυρά και όταν έφθαναν στο σπίτι τους
κρεμούσαν την Ειρεσιώνη πάνω από την εξώπορτά τους, όπου έμενε εκεί
μέχρι την ιδία ημέρα του νέου έτους, οπότε, αφού τοποθετούσαν την νέα,
κατέβαζαν την παλιά και την έκαιγαν. Άλλα παιδιά κρεμούσαν την Ειρεσιώνη
πάνω από την θύρα του Ιερού του Απόλλωνος.
Πρόγονος λοιπόν, του Χριστουγεννιάτικου δέντρου είναι η Ειρεσιώνη ,
μέσω της οποίας μεταδόθηκε το έθιμο του στολισμένου δέντρου στους
βόρειους λαούς από τους Έλληνες ταξιδευτές, οι οποίοι ελλείψει
ελαιοδένδρων, στόλιζαν κλαδιά από τα δέντρα που ευδοκιμούσαν σε κάθε
τόπο. Το έθιμο της Ειρεσιώνης καταδικάστηκε ως ειδωλολατρικό από το
καθεστώς του Βυζαντίου και απαγορεύτηκε.
Αιώνες αργότερα το ίδιο έθιμο επανήλθε με την μορφή
Χριστουγεννιάτικου και Πρωτοχρονιάτικου δένδρου από τους Βαυαρούς που
συνόδεψαν τον Όθωνα στην Ελλάδα, ως δικό τους Χριστουγεννιάτικο έθιμο.
Παρ’ όλα αυτά, το έθιμο της Ειρεσιώνης υπήρχε πάντα στην ιστορική μνήμη
των Ελλήνων, γι’ αυτόν τον λόγο, το Χριστουγεννιάτικο δένδρο υιοθετήθηκε
αμέσως.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.