Πώς θα καταλάβω ότι το παιδί κάνει χρήση ναρκωτικών; Συμπτώματα

Ως γονείς όλοι αγωνιούμε για τους κινδύνους που διατρέχουν τα παιδιά μας από τα ναρκωτικά. Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν και μπαίνουν στην εφηβεία αλλάζουν, και χρειάζεται να αλλάξουμε και εμείς, για να μπορέσουμε να είμαστε κοντά τους σε αυτή την ιδιαίτερη περίοδο της ζωής τους.Ελπίζουμε ότι τα έχουμε διαπαιδαγωγήσει έτσι ώστε να είναι αυτόνομα, υπεύθυνα και να προστατεύουν τον εαυτό τους. Από την άλλη, κάθε μέρα διαβάζουμε στις εφημερίδες και μια καινούρια είδηση για κάποιον που έμπλεξε με τα ναρκωτικά. Θα μπορούσε κάτι τέτοιο να αφορά και το δικό μας παιδί; Εύλογα ανησυχούμε και γεννιούνται μέσα μας πολλά ερωτήματα…

Από την ψυχολόγο Βασάρα Βάσω και την επιστημονική ομάδα του Κέντρου Πρόληψης της Εξάρτησης από τα Ναρκωτικά Πυξίδα.

Ακούμε συνέχεια ότι το πρόβλημα των ναρκωτικών είναι μεγάλο, και ότι όλο και περισσότερα παιδιά μπλέκουν…Είναι αλήθεια ότι οι περισσότεροι νέοι χρησιμοποιούν εξαρτησιογόνες ουσίες; Από την πανελλήνια έρευνα που έγινε  από το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής , σε μαθητές ηλικίας 14 – 18 ετών, έχουμε τα ακόλουθα στοιχεία:

•             Η χρήση νόμιμων και παράνομων εξαρτησιογόνων ουσιών στη χώρα μας, στους μαθητές 14 – 18 ετών, βρίσκεται σε σχετικά χαμηλότερα επίπεδα σε σύγκριση με τις περισσότερες άλλες ευρωπαϊκές χώρες

•             Ένας στους τρεις μαθητές ηλικίας 17 ετών καπνίζει πάνω από 11 τσιγάρα την ημέρα

•             Ένας στους δύο μαθητές ηλικίας 17 ετών έχει πιει μέσα στον τελευταίο μήνα, τουλάχιστον μια φορά, 5 ή και περισσότερα ποτά στην καθισιά

•             Ένας στους δέκα μαθητές αναφέρει ότι έχει κάνει χρήση κάνναβης (χασίς) τουλάχιστον μία φορά

Η χρήση ουσιών επομένως στη χώρα μας είναι πιο περιορισμένη σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, είναι όμως αρκετά ανησυχητικό το ότι οι έφηβοι μαθητές φαίνεται να είναι αρκετά εξοικειωμένοι με τη χρήση τόσο των νόμιμων, όσο και των παράνομων ψυχοδραστικών ουσιών.

Η σταθεροποίηση του φαινομένου της χρήσης συνδέεται σαφώς με τα προγράμματα πρόληψης, τα οποία υλοποιούνται συστηματικά στη χώρα μας από το 1995 και μετά. Είναι όμως μάλλον ουτοπία να πιστεύουμε ότι τα ναρκωτικά θα εξαλειφθούν από τις σύγχρονες κοινωνίες. Αυτό λοιπόν που εμείς, ως γονείς, μπορούμε να κάνουμε, είναι μέσα από τη συμμετοχή μας σε τέτοια προγράμματα να θωρακίσουμε τα δικά μας παιδιά, ώστε να περάσουν μέσα από τη διαδικασία της αυτονόμησης και της ενηλικίωσης χωρίς να κινδυνεύσουν να εξαρτηθούν από ψυχοδραστικές ουσίες.

Τα παιδιά επηρεάζονται πολύ από τους φίλους τους στην εφηβεία. Μπορεί να δοκιμάσουν κάποια ουσία, μόνο και μόνο για να αρέσουν στην παρέα. Φοβάμαι πως η δική μου επιρροή ως γονιός είναι ελάχιστη…

Είναι αλήθεια ότι οι συνομήλικοι είναι ιδιαίτερα σημαντικοί για τους εφήβους, αλλά αυτό σε καμία περίπτωση δε σημαίνει ότι οι γονείς εξαφανίζονται ξαφνικά από τη ζωή των παιδιών τους, όταν αυτά μπαίνουν στην εφηβεία.

Ας μην ξεχνούμε ότι οι φιλίες με τους συνομηλίκους αλλάζουν πολύ συχνά, σε αντίθεση με τις γονεϊκές φιγούρες που σαφώς είναι σταθερές παρουσίες στη ζωή ενός παιδιού. Εμπειρικές μελέτες εξάλλου έδειξαν ότι όταν σε μια οικογένεια υπάρχει στενή, συναισθηματική σχέση μεταξύ γονέων και παιδιών, τότε το πιο πιθανό είναι τα παιδιά να επιλέξουν παρέες, που οι αξίες τους δε διαφοροποιούνται σημαντικά από τις αξίες της οικογένειάς τους.

Ας μην ανησυχούμε λοιπόν τόσο πολύ για τις παρέες των παιδιών…ας φροντίσουμε περισσότερο για την επαφή που εμείς, ως γονείς, έχουμε μαζί τους, ώστε και οι αξίες που πρεσβεύουμε να παραμείνουν σημαντικές γι’ αυτά.

-              Πιστεύω ότι θα έπρεπε να συζητήσω με τα παιδιά μου για τα ναρκωτικά, αλλά δεν ξέρω τον τρόπο…

Φαίνεται ότι είναι καλό να μιλάμε με τα παιδιά ελεύθερα για τα ναρκωτικά, όπως μιλάμε και για άλλα ζητήματα. Ίσως να μη γνωρίζουμε τα πάντα για την εξάρτηση, γιατί δεν είμαστε ειδικοί. Είναι σημαντικό όμως να φροντίσουμε για την έγκυρη ενημέρωσή μας, να μάθουμε δηλαδή τι είναι τα ναρκωτικά και ποιους κινδύνους εγκυμονούν, ώστε να μπορούμε στη συνέχεια να κουβεντιάσουμε και με τα παιδιά μας.

Ας προσπαθήσουμε να αποφύγουμε το κήρυγμα…συνήθως δε φέρνει αποτελέσματα. Το ότι «τα ναρκωτικά είναι κακό πράγμα και δεν πρέπει να τα χρησιμοποιούμε» το ακούμε συνέχεια όλοι, μικροί και μεγάλοι. Θα γίνουμε σίγουρα πιο αποτελεσματικοί αν έχουμε ξεκάθαρες απόψεις για τη χρήση ουσιών, βασισμένες σε αξιόπιστες πηγές, και αν είμαστε πρόθυμοι να ακούσουμε τις αγωνίες και τις επιθυμίες των παιδιών μας.

Οι ίδιοι οι έφηβοι που συμμετέχουν σε προγράμματα πρόληψης δηλώνουν ότι συζητούσαν πολύ πιο άνετα για θέματα σχετικά με τη χρήση ουσιών με τους γονείς τους, όταν αυτοί είχαν λάβει μέρος σε αντίστοιχα προγράμματα!

- Ποια είναι τα συμπτώματα που θα με κάνουν να καταλάβω ότι το παιδί μου έχει αρχίσει να παίρνει ναρκωτικά;

 Το μεγαλύτερο πρόβλημα που προκύπτει όταν οι γονείς θέτουν αυτό το ερώτημα, είναι ότι τα περισσότερα “συμπτώματα” μπορεί να είναι αναμενόμενες αντιδράσεις κατά την εφηβεία των παιδιών.

Ως γονείς γνωρίζουμε τα παιδιά μας και συνήθως μπορούμε να διαισθανόμαστε, όταν κάτι δεν πάει καλά. Παραθέτουμε στη συνέχεια κάποια στοιχεία, τα οποία καλό θα ήταν να μας κινητοποιήσουν:

•             Απότομες αλλαγές στη διάθεση: από χαρά και εγρήγορση σε δυσφορία και ακεφιά

•             Συναισθήματα θλίψης, απομόνωσης, απογοήτευσης

•             Επιθετική συμπεριφορά που δεν είναι στο χαρακτήρα του παιδιού

•             Ξαφνική απώλεια ενδιαφέροντος για το σχολείο, τα σπορ και άλλες δραστηριότητες

•             Περίεργες συνήθειες στον ύπνο: περισσότερες ώρες ύπνου ή δυσκολία να κοιμηθεί το βράδυ

•             Ψέμματα ή τάση να αποκρύπτονται πράγματα

•             Χρήματα που χάνονται από το σπίτι ή αντικείμενα που πουλιούνται

Ακόμα και αν έχουμε μία ή περισσότερες από τις ενδείξεις αυτές, ας μη βιαστούμε να βγάλουμε συμπεράσματα. Μπορεί να μην υπάρχει εμπλοκή με τα ναρκωτικά. Μπορεί να είναι σημάδια κακής ψυχολογικής διάθεσης για άλλους λόγους. Σημαντικό και αναγκαίο είναι να διαθέσουμε χρόνο για να κουβεντιάσουμε με το παιδί μας και να το ακούσουμε, ό,τι και αν είναι αυτό που το απασχολεί.

-              Τι να κάνω αν μάθω ότι το παιδί μου κάνει χρήση ουσιών;

 Το να μάθει ένας γονιός ότι το παιδί του κάνει χρήση ουσιών είναι σίγουρα μια πολύ δύσκολη εμπειρία, για την οποία συνήθως δεν είναι καθόλου προετοιμασμένος. Πριν καταλήξουμε στην κατάλληλη αντιμετώπιση, καλό θα ήταν να εντοπίσουμε τις αντιδράσεις που φαίνεται ότι δε βοηθούν:

•             Ο πανικός, γιατί αφαιρεί από τους γονείς τη δυνατότητα να δουν τα γεγονότα στην πραγματική τους διάσταση

•             Η κρυφή παρακολούθηση των παιδιών, γιατί αποκλείει τη δημιουργία σχέσεων εμπιστοσύνης με τους γονείς τους

•             Το να συζητιέται το θέμα με όλους εκτός από τον άμεσα ενδιαφερόμενο. Δημιουργείται έτσι ένα κλίμα συνομωσίας στην οικογένεια.

•             Οι γενικεύσεις και οι υπερβολές. Κανένας χρήστης δεν πιστεύει ότι κινδυνεύει πραγματικά!

•             Τα συναισθήματα ενοχών και ντροπής, γιατί επιβαρύνουν ψυχικά όλη την οικογένεια και αποπροσανατολίζουν από το συγκεκριμένο πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί.

•             Οι αλληλοκατηγορίες, γιατί έτσι διαλύονται οι οικογενειακοί δεσμοί, ακριβώς σε μια περίοδο που απαιτείται συνοχή και συνεργασία.

•             Η απόδοση ευθυνών. Το θέμα της χρήσης είναι πολυσύνθετο και ποτέ δε φταίει μόνο ένα πρόσωπο ή ένας παράγοντας.

 Τι βοηθάει τελικά;

Καταρχήν ψυχραιμία! Μετά το πρώτο σοκ, θα χρειαστεί να θέσουμε το ζήτημα επί τάπητος και να αποφασίσουμε πώς θα το χειριστούμε. Καλό θα ήταν να κάνουμε μια συζήτηση με το παιδί, κυρίως για να καταλάβουμε σε τι κατάσταση βρίσκεται, και ποιοι είναι οι λόγοι εκείνοι που το ώθησαν στη χρήση ουσιών. Σημαντικό είναι να θυμόμαστε ότι πάντα υπάρχει κάποιος λόγος, ακόμα και αν εμείς, και ίσως και το ίδιο το παιδί ακόμη, δεν είμαστε σε θέση να τον κατανοήσουμε. Η αναζήτηση βοήθειας σε αυτές τις καταστάσεις είναι απαραίτητη.

Από πού μπορώ να ζητήσω βοήθεια;

Αν αισθάνεστε ότι δεν τα βγάζετε πέρα με την κατάσταση αυτή, μην ξεχνάτε ότι δεν είστε μόνοι. Το Κέντρο Πρόληψης Πυξίδα είναι ανοιχτό για κάθε γονιό, ώστε να κουβεντιάσει ο,τιδήποτε τον ανησυχεί. Με ένα τηλέφωνο μπορείτε να ορίσετε μια ατομική συνάντηση με τους ειδικούς, οι οποίοι θα σας ακούσουν και θα σας καθοδηγήσουν, βήμα προς βήμα, στον τρόπο που θα πλησιάσετε το παιδί σας και θα χειριστείτε τις όποιες δυσκολίες σας. Ξεπεράστε λοιπόν τους δισταγμούς σας… Το να ζητήσετε εγκαίρως βοήθεια είναι σίγουρο ότι θα σας απαλλάξει από επιπλέον προβλήματα, τόσο εσάς, όσο και το παιδί σας.

 boro.gr

Share on Google Plus

About grizos gatos

This is a short description in the author block about the author. You edit it by entering text in the "Biographical Info" field in the user admin panel.